فهرست      الگوریتم های نمایی پیدا کردن دور و مسیر همیلتونی  سوالات   سورس

الگوریتم های نمایی پیدا کردن دور و مسیر همیلتونی

در این بخش 4 الگوریتم همراه با پیاده سازی را بررسی خواهیم کرد. این 4 الگوریتم بسیار به هم شبیه هستند اما تفاوت های ریزی دارند که باید به این تفاوت ها و ایده اساسی پشت هر کدام توجه فراوان شود.

مسیر همیلتونی

الگوریتم 1

از بخش های قبل متوجه شدیم که شرط لازم و کافی برای برای پیدا کردن دور و مسیر همیلتونی وجود ندارد. به عبارتی این یک مسئله np است و الگوریتم چند جمله ای برای آن وجود ندارد. حالا تلاش می کنیم الگوریتمی نمایی برای آن ارائه دهیم.

حالا با استفاده از برنامه نویسی پویا \(dp_{mask, a, b}\) را تعریف می کنیم که یک آرایه boolean می باشد که نشان می دهد آیا با استفاده از راس های عضو مجموعه \(mask\) مسیری همیلتونی که از راس \(a\) شروع شود و به راس \(b\) ختم شود، وجود دارد یا خیر.

برای آپدیت کردن این تابع کافی است روی راس قبل از \(b\) حالت بندی کنیم. فرض کنید این راس \(c\) باشد. لازم است \(c\) عضو مجموعه \(mask\) باشد همچنین یالی بین \(b\) و \(c\) وجود داشته باشد. در نهایت برای فهمیدن اینکه مسیر همیلتونی وجود دارد می توان \(dp_{2^n-1,i,j}\) ها را به ازای همه \(i\) و \(j\) های ممکن بررسی کرد.

پس پیاده سازی الگوریتم به این شکل خواهد بود :

#define bit(n,k) (((n)>>(k))&1)

const int maxn = 16;

bool dp[1<<maxn][maxn][maxn];
bool adj[maxn][maxn];

int main(){
    // voroodi gereftan graph
    int n;
    cin >> n;
    for(int i = 0; i < n; i++)
      for(int j = 0; j < n; j++)
          cin >> adj[i][j];

    // mohasebe dp
    for(int mask = 1; mask < (1<<n); mask++){
        if(__builtin_popcount(mask) == 1){
            dp[mask][__builtin_ctz(mask)][__builtin_ctz(mask)] = 1;
            continue;
        }
        for(int i = 0; i < n; i++){
            for(int j = 0; j < n; j++){
                  if(i == j || bit(mask, i) == 0 || bit(mask, j) == 0)
                      continue;
                  for(int k = 0; k < n; k++){
                      if(k == j || bit(mask, k) == 0 || adj[k][j] == 0)
                              continue;
                      dp[mask][i][j] |= dp[mask ^ (1<<j)][i][k];
                  }
            }
        }
    }
    bool ans = 0;
    for(int i = 0; i < n; i++)
           for(int j = 0; j < n; j++)
               ans |= dp[(1<<n)-1][i][j];

    if(ans)
            cout << "YES\n";
    else
        cout << "NO\n";
    return 0;
}

همانطور که مشاهده می کنید الگوریتمی با پیچیدگی زمانی \(O(2^n * n^3)\) ارائه دادیم.

الگوریتم 2

حالا می خواهیم با عوض کردن تعریف تابع بازگشتی الگوریتمی بهتر ارائه دهیم.

فرض کنید \(dp_{mask,u}\) برابر با زیرمجموعه ای از راس ها مثل \(mask2\) باشد به طوریکه به ازای هر عضو آن مثل \(v\) مسیری همیلتونی از \(u\) به \(v\) در راس های زیرمجموعه \(mask\) وجود داشته باشد.

برای آپدیت کردن این تابع بازگشتی باید روی راسی که بعد از \(u\) می بینیم حالت بندی کنیم. در نهایت برای پیدا کردن جواب مسئله باید \(dp_{2^n-1,u}\) را به ازای همه \(u\) های ممکن بررسی کرد.

#define bit(n,k) (((n)>>(k))&1)

const int maxn = 16;

int dp[1<<maxn][maxn];
bool adj[maxn][maxn];

int main(){
    // voroodi gereftan graph
    int n;
    cin >> n;
    for(int i = 0; i < n; i++)
        for(int j = 0; j < n; j++)
                cin >> adj[i][j];
    // mohasebe dp
    for(int mask = 1; mask < (1<<n); mask++){
           if(__builtin_popcount(mask) == 1){
            dp[mask][__builtin_ctz(mask)] = mask;
            continue;
        }
        for(int i = 0; i < n; i++){
            for(int j = 0; j < n; j++){
                if(i == j || bit(mask, i) == 0 || bit(mask, j) == 0 || adj[i][j] == 0){
                    continue;
                }
                dp[mask][i] |= dp[mask ^ (1<<i)][j];
            }
        }
    }
    bool ans = 0;
    for(int i = 0; i < n; i++)
        if(dp[(1<<n)-1][i] != 0){
            ans = 1;
    if(ans)
        cout << "YES\n";
    else
        cout << "NO\n";
    return 0;
}

پس توانستیم پیچیدگی زمانی الگوریتم را به \(O(2^n * n^2)\) کاهش بدهیم.

دور همیلتونی

الگوریتم 1

برای چک کردن اینکه در گراف دور همیلتونی وجود دارد یا خیر کافی است یک راس دلخواه مثل \(a\) را در نظر بگیریم. سپس به ازای همه مجاور های راس \(a\) مثل \(b\) بفهمیم که آیا مسیر همیلتونی از \(a\) به \(b\) وجود دارد یا خیر. (اگر وجود داشت ابتدا مسیر همیلتونی را طی کنید سپس یال \(ab\) را طی کنید).

می توان با استفاده از تابع بازگشتی که در الگوریتم 1 بخش قبل انجام دادیم این کار را انجام داد.

حالا سعی می کنیم الگوریتم را بهبود ببخشیم. از آنجایی که راس \(a\) به صورت دلخواه انتخاب شده بود حدس می زنیم که می توان تعریف تابع بازگشتی را تغییر داد تا به الگوریتمی با پیچیدگی زمانی بهتری برسیم.

تعریف می کنیم \(dp_{mask,u}\) یک آرایه boolean است که نشان می دهد آیا می توان از راس \(u\) شروع کرد و تمام رئوس مجموعه \(mask\) را دید و در نهایت به کوچکترین عضو مجموعه \(mask\) رسید یا خیر.

تفاوت این تعریف با تعریف قبل این است که حالا راس انتهایی مسیر همیلتونی از روی \(mask\) مشخص می شود و نیازی نیست یک بعد اضافه تر به آن اختصاص داد.

برای آپدیت کردن می توانید روی راس بعد از \(u\) حالت بندی کنید.

#include<bits/stdc++.h>

#define bit(n,k) (((n)>>(k))&1)

using namespace std;

const int maxn = 16;

bool dp[1<<maxn][maxn];
bool adj[maxn][maxn];

int main(){
    // voroodi gereftan graph
    int n;
    cin >> n;
    for(int i = 0; i < n; i++)
        for(int j = 0; j < n; j++)
            cin >> adj[i][j];
    // mohasebe dp
    for(int mask = 1; mask < (1<<n); mask++){
        if(__builtin_popcount(mask) == 1){
            dp[mask][__builtin_ctz(mask)] = 1;
            continue;
        }
        int low_bit = __builtin_ctz(mask);
        for(int i = 0; i < n; i++){
            for(int j = 0; j < n; j++){
                if(i == j || bit(mask, i) == 0 || bit(mask, j) == 0 || i == low_bit || adj[i][j] == 0)
                    continue;
                dp[mask][i] |= dp[mask ^ (1<<i)][j];
            }
        }
    }
    bool ans = 0;
    for(int i = 1; i < n; i++){ // i != 0
        if(dp[(1<<n)-1][i] && adj[0][i])
            ans = 1;
    }
    if(ans)
        cout << "YES\n";
    else
        cout << "NO\n";
    return 0;
}

پس الگوریتمی با پیچیدگی زمانی \(O(2^n * n^2)\) رسیدیم.

الگوریتم 2

حالا با الهام گرفتن از الگوریتم 2 بخش قبل پیچیدگی زمانی راه حل را بهبود می دهیم.

تعریف می کنیم \(dp_{mask}\) زیرمجموعه ای از راس ها مثل \(mask2\) است که از هر راس \(mask2\) مثل \(u\) می توان شروع کرد و تمام راس های مجموعه \(mask\) را دید و در نهایت به کوچکترین عضو \(mask\) رسید.

برای آپدیت کردن می توان روی راس شروع مسیر همیلتونی حالت بندی کرد.

به کد زیر توجه کنید. آرایه \(adj\_mask_u\) مجموعه راس هایی که مجاور راس \(u\) هستند را نشان می دهد.

#define bit(n,k) (((n)>>(k))&1)

const int maxn = 16;

int dp[1<<maxn];
int adj_mask[maxn];

int main(){

    // voroodi gereftan graph
    int n;
    cin >> n;
    for(int i = 0; i < n; i++){
        for(int j = 0; j < n; j++){
            bool x;
            cin >> x;
            if(x){
                adj_mask[i] |= 1<<j;
            }
        }
    }
    // mohasebe dp
    for(int mask = 1; mask < (1<<n); mask++){
        if(__builtin_popcount(mask) == 1){
            dp[mask] = mask;
            continue;
        }
        int low_bit = __builtin_ctz(mask);
        for(int i = 0; i < n; i++){
            if(bit(mask, i) == 0 || i == low_bit)
                continue;
            if(dp[mask ^ (1<<i)] & adj_mask[i])
                dp[mask] |= 1<<i;
        }
    }
    bool ans = 0;
    if(dp[(1<<n)-1] != 0)
        ans = 1;
    if(ans)
        cout << "YES\n";
    else
        cout << "NO\n";
    return 0;
}

پس در نهایت به الگوریتمی با پیچیدگی زمانی \(O(2^n * n)\) رسیدیم.